Madryt słynie z muzeów a Muzeum Thyssen-Bornemisza jest jednym z najważniejszych z nich. Zaliczane jest obok Muzeum Prado i Muzeum Królowej Zofii do słynnego madryckiego Trójkąta Sztuki. To właśnie Muzeum Thyssen-Bornemisza było dla mnie najciekawszym w stolicy Hiszpanii.
*Wpis zawiera linki afiliacyjne do GetYourGuide
1. O Muzeum Thyssen-Bornemisza w Madrycie
Pełna nazwa muzeum to Muzeum Narodowe Thyssen-Bornemisza, a w języku hiszpańskim Museo Nacional Thyssen-Bornemisza. Potocznie mówi się na nie często skrótowo Thyssen. Muzeum nadano nazwę na cześć barona Heinricha Thyssen-Bornemisza de Kászon, który był niemiecko-węgierskim przedsiębiorcą i kolekcjonerem sztuki.
Początki kolekcji sięgają lat dwudziestych XX wieku, kiedy arystokrata na fali Wielkiego Kryzysu zaczął odkupywać obrazy starych mistrzów od ubożejących amerykańskich milionerów. Budowę kolekcji kontynuował jego syn – baron Hans Heinrich Thyssen-Bornemisz.
Kolekcja początkowo mieściła się w Lugano w Szwajcarii. Na przeniesienie kolekcji do Hiszpanii niewątpliwy wpływ miała… miłość. Baron Hans von Thyssen-Bornemisz w 1985 roku poślubił byłą Miss Hiszpanii – Carmen „Titę” Cerverę, którą zaraził pasją do kolekcjonowanie dzieł sztuki, a która przekonała go do przeniesienia kolekcji.
Muzeum zostało otwarte dla publiczności w październiku 1992 roku w Palacio de Villahermosa, a w 1993 roku podpisano umowę na mocy której 775 dzieł kolekcji sprzedano państwu hiszpańskiemu za niebagatelną sumę 350 milionów dolarów. Obecnie kolekcja ta jest uzupełniona o dzieła wypożyczone z prywatnej kolekcji Carmen Thyssen i innych członków rodziny. Na potrzeby pomieszczenia tak dużych zbiorów w 2004 roku otwarto nowe skrzydło muzeum.
2. Co można zobaczyć w Muzeum Thyssen-Bornemisza w Madrycie
Ponieważ Heinrich Thyssen-Bornemisz kupował głównie dzieła starych mistrzów, a jego syn interesował się dziełami twórców XIX i XX wieku, w madryckim muzeum możemy oglądać kolekcję obejmującą blisko osiem wieków malarstwa. Nie należy jednak szukać kompletnego ciągu chronologicznego. Można raczej powiedzieć, że Muzeum Thysenn-Bornemisza wypełnia pewne luki historyczne w zbiorach Prado i Muzeum Królowej Zofii.
Nieważne czy jesteśmy znawcami sztuki, czy słyszeliście nazwisko jakiegoś wybitnego artysty w szkole, z dużą dozą prawdopodobieństwa znajdziecie jakieś jego dzieło na ścianach Muzeum Thyssen-Bornemisza. Vincent van Gogh, Salvador Dalí, Edgar Degas, Claude Monet, Edvard Munch, Paul Gaugin, Francisco de Goya, Velazquez, Albrecht Dürer, Pablo Picasso – to tylko kilka przykładów.
Jeśli chodzi o konkretne dzieła to w Muzeum Thyssen-Bornemisza wisi wiele płócien, które są powszechnie znane. Przykładem może być Chrystus wsród uczonych w Piśmie Dürera, Zielona tancerka Edgara Degas, a z dzieł bardziej współczesnych – jeden z obrazów Pieta Mondriana – Kompozycja nr I z czerwonym i niebieskim.
Warto zwrócić uwagę na dzieła wypożyczone z kolekcji Carmen Thyssen. Obok dzieł starych mistrzów należy do niej duży zbiór malarzy północnoamerykańskich XIX i XX wieku odzwierciedlający gust właścicielki, w tym miłość do malarstwa pejzażowego.
3. Wybrane dzieła z kolekcji Muzeum Thyssen-Bornemisza
Spośród znajdujących się w Muzeum Thyssen-Bornemisza w Madrycie dzieł, chciałbym zwrócić uwagę na kilka wybranych. Zacznijmy od obrazu Metropolis namalowanego przez Georga Grosza w latach 1916-1917. Płótno przedstawia Berlin w latach I wojny światowej w ekspresjonistycznym stylu pełnym chaosu z dominującymi odcieniami czerwieni. Dzieło ukazuje szalony rytm miejskiego życia w niemal apokaliptycznym wymiarze.
Młody rycerz na tle pejzażu Vittore Carpaccio to dzieło innej epoki. Olejny obraz zwany również Portretem rycerza powstał w 1510 roku. Autor wypełnił renesansowe płótno licznymi szczegółami, które można uznać za symboliczne. Jedna z teorii głosi, że jest to pamiątkowy portret rycerza, który zginął w bitwie, co symbolizuje złapana na niebie przez jastrzębia czapla i postawa samej postaci. Tożsamość rycerza do dziś jest przedmiotem dyskusji.
Quappi w różowym swetrze to obraz pędzla Maxa Beckmanna, na którym artysta sportretował soją żonę Matyldę von Kaulbach. Malarz podkreślił na nim piękne rysy młodej małżonki i stworzył prototyp nowoczesnej, pewnej siebie kobiety. Beckmann rozpoczął malowanie obrazu w 1932 roku, jednak w 1934 poprawił uśmiech Matyldy i nadał postaci rysy osoby zafrasowanej. Symbolicznie odzwierciadlało to obawy pary związane z dojściem nazistów do władzy w Niemczech.
4. Moje osobiste typy
W madryckim Muzeum Thyssen-Bornemisza moją uwagę przykuły dzieła Richarda Estesa. Ten amerykański artysta znany jest z fotorealistycznych obrazów. Fotorealizm bierze sobie za cel możliwie jak najbardziej realistyczne odwzorowanie przedmiotu, co jest raczej domeną fotografii. To fotografie były też przeważnie medium wejściowym.
Obrazy Richarda Estasa prezentują nieożywione miejskie krajobrazy, przepełnione odblaskami i refleksami. Ludzie, jeśli pojawiają się, stanowią jedynie tło. Tematami twórczości malarza były wystawy sklepowe i elementy miejskiej tkanki. Opierając się na zdjęciach, czyścił je ze śmieci lub śniegu, aby te elementy nie umniejszały budynkom. Oddawał więc nieco wyidealizowaną a równocześnie nieprzekłamaną rzeczywistość.
5. Bilety do Muzeum Thyssen-Bornemisza w Madrycie
W chwili pisania tego tekstu bilet normalny kosztuje 13 euro a zniżkowy dla gości powyżej 65 roku życia, emerytów i studentów – 9 euro. Odwiedzający, którzy nie ukończyli 18 roku życia wchodzą za darmo. Za wstęp z audio-przewodnikiem dopłacić trzeba 5 euro do ceny biletu.
Bilet można kupić za pośrednictwem oficjalnej strony muzeum lub w kasie na miejscu. Można też skorzystać z wycieczki w przewodnikiem w języku angielskim. Jedną z opcji jest jej zarezerwowanie online za pośrednictwem serwisu GetYourGuide.
6. Kiedy najlepiej odwiedzić madryckie muzeum
Wystawy stałe czynne są w poniedziałki między 12:00 a 16:00 natomiast w pozostałe dni, w tym w niedziele – od 10:00 do 19:00. W chwili pisania tego tekstu (listopad 2022) wstęp w poniedziałek był darmowy. Sami skorzystaliśmy z tej możliwości w trakcie naszej wizyty w Madrycie. W przeciwieństwie do darmowego wstępu do Muzeum Prado, w Thyssen nie było tłumów, można było normalnie pozwiedzać wystawy stałe i czasu było wystarczająco. Natomiast warto rozważyć zakup biletu, jeśli ktoś chce zobaczyć wystawy czasowe, nie pasuje mu poniedziałek lub chce mieć więcej czasu niż cztery godziny.
Godziny zwiedzania wystaw czasowych są podobne, ale niektóre z nich mogą być nieczynne w poniedziałek a także wydłużone lub skrócone w pozostałe dni. Radzimy więc sprawdzić za każdym razem godziny otwarcia na stronie muzeum. Tym bardziej jeśli celujecie w konkretną wystawę.
7. Jak dojechać do muzeum
Muzeum Thyssen-Bornemisza znajduje się w Madrycie przy Paseo del Prado 8. Dotrzeć do niego można linią metra nr 2. Wysiąść trzeba na przystanku Banco de España z którego czeka nas około pięciominutowy spacer. Iść trzeba ulicą Paseo del Prado kierując się w stronę Fontanny Neptuna.
Dojechać do Thyessen można również wieloma liniami autobusowymi. Najlepiej takimi, które zatrzymują się na Plaza Cánovas del Castillo, którego charakterystycznym punktem jest wspomniana Fontanna Neptuna. Do wyboru mamy więc m.in. linie: 10, 14, 27, 34, 37 oraz 45. Wysiąść można również na Plaza de Cibeles, z którego będziemy mieli około pięć minut spaceru. Zatrzymują się na nim m.in. autobusy linii: 1, 2, 9, 15, 20, 51, 52, 74 i 146.