Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt

Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt

Madryt słynie z muzeów a Muzeum Thyssen-Bornemisza jest jednym z najważniejszych z nich. Zaliczane jest obok Muzeum Prado i Muzeum Królowej Zofii do słynnego madryckiego Trójkąta Sztuki. To właśnie Muzeum Thyssen-Bornemisza było dla mnie najciekawszym w stolicy Hiszpanii.

*Wpis zawiera linki afiliacyjne do GetYourGuide

Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt hol główny
Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt – zaczynamy naszą przygodę w głównym holu

1. O Muzeum Thyssen-Bornemisza w Madrycie

Pełna nazwa muzeum to Muzeum Narodowe Thyssen-Bornemisza, a w języku hiszpańskim Museo Nacional Thyssen-Bornemisza. Potocznie mówi się na nie często skrótowo Thyssen. Muzeum nadano nazwę na cześć barona Heinricha Thyssen-Bornemisza de Kászon, który był niemiecko-węgierskim przedsiębiorcą i kolekcjonerem sztuki.

Pablo Picasso, Corrida de toros, 1934, olej na płótnie, Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt
Pablo Picasso, Corrida de toros, 1934, olej na płótnie

Początki kolekcji sięgają lat dwudziestych XX wieku, kiedy arystokrata na fali Wielkiego Kryzysu zaczął odkupywać obrazy starych mistrzów od ubożejących amerykańskich milionerów. Budowę kolekcji kontynuował jego syn – baron Hans Heinrich Thyssen-Bornemisz.

Madryt Muzeum Thyssen-Bornemisza, Roy Lichtenstein, Kobieta w kąpieli, 1963, olej na płótnie
Madryt Muzeum Thyssen-Bornemisza, Roy Lichtenstein, Kobieta w kąpieli, 1963, olej na płótnie

Kolekcja początkowo mieściła się w Lugano w Szwajcarii. Na przeniesienie kolekcji do Hiszpanii niewątpliwy wpływ miała… miłość. Baron Hans von Thyssen-Bornemisz w 1985 roku poślubił byłą Miss Hiszpanii – Carmen „Titę” Cerverę, którą zaraził pasją do kolekcjonowanie dzieł sztuki, a która przekonała go do przeniesienia kolekcji.

Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt - obraz z motywami marynistycznymi
Jak to dobrze, że w Muzeum Thyssen-Bornemisza w Madrycie nie zabrakło motywów marynistycznych

Muzeum zostało otwarte dla publiczności w październiku 1992 roku w Palacio de Villahermosa, a w 1993 roku podpisano umowę na mocy której 775 dzieł kolekcji sprzedano państwu hiszpańskiemu za niebagatelną sumę 350 milionów dolarów. Obecnie kolekcja ta jest uzupełniona o dzieła wypożyczone z prywatnej kolekcji Carmen Thyssen i innych członków rodziny. Na potrzeby pomieszczenia tak dużych zbiorów w 2004 roku otwarto nowe skrzydło muzeum.

Morris Louis, Słupy Heraklesa, 1960, akryle na płótnie, Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt
Morris Louis, Słupy Heraklesa, 1960, akryle na płótnie

2. Co można zobaczyć w Muzeum Thyssen-Bornemisza w Madrycie

Ponieważ Heinrich Thyssen-Bornemisz kupował głównie dzieła starych mistrzów, a jego syn interesował się dziełami twórców XIX i XX wieku, w madryckim muzeum możemy oglądać kolekcję obejmującą blisko osiem wieków malarstwa. Nie należy jednak szukać kompletnego ciągu chronologicznego. Można raczej powiedzieć, że Muzeum Thysenn-Bornemisza wypełnia pewne luki historyczne w zbiorach Prado i Muzeum Królowej Zofii.

Albrecht Dürer, Chrystus wśród uczonych w Piśmie, 1506, olej na desce, Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt
Albrecht Dürer, Chrystus wśród uczonych w Piśmie, 1506, olej na desce

Nieważne czy jesteśmy znawcami sztuki, czy słyszeliście nazwisko jakiegoś wybitnego artysty w szkole, z dużą dozą prawdopodobieństwa znajdziecie jakieś jego dzieło na ścianach Muzeum Thyssen-Bornemisza. Vincent van Gogh, Salvador Dalí, Edgar Degas, Claude Monet, Edvard Munch, Paul Gaugin, Francisco de Goya, Velazquez, Albrecht Dürer, Pablo Picasso – to tylko kilka przykładów.

Edgar Degas, Zielona tancerka, 1877-1879, pastele i gwasz ma papierze
Edgar Degas, Zielona tancerka, 1877-1879, pastele i gwasz ma papierze

Jeśli chodzi o konkretne dzieła to w Muzeum Thyssen-Bornemisza wisi wiele płócien, które są powszechnie znane. Przykładem może być Chrystus wsród uczonych w Piśmie Dürera, Zielona tancerka Edgara Degas, a z dzieł bardziej współczesnych – jeden z obrazów Pieta Mondriana – Kompozycja nr I z czerwonym i niebieskim.

Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt, Piet Mondrian, Kompozycja nr I z czerwonym i niebieskim, 1931, olej na płótnie
Piet Mondrian, Kompozycja nr I z czerwonym i niebieskim, 1931, olej na płótnie

Warto zwrócić uwagę na dzieła wypożyczone z kolekcji Carmen Thyssen. Obok dzieł starych mistrzów należy do niej duży zbiór malarzy północnoamerykańskich XIX i XX wieku odzwierciedlający gust właścicielki, w tym miłość do malarstwa pejzażowego.

Martin Johnson Heade, Orchidea i koliber w pobliżu wodospadu, 1902, olej na płótnie
Martin Johnson Heade, Orchidea i koliber w pobliżu wodospadu, 1902, olej na płótnie

3. Wybrane dzieła z kolekcji Muzeum Thyssen-Bornemisza

Spośród znajdujących się w Muzeum Thyssen-Bornemisza w Madrycie dzieł, chciałbym zwrócić uwagę na kilka wybranych. Zacznijmy od obrazu Metropolis namalowanego przez Georga Grosza w latach 1916-1917. Płótno przedstawia Berlin w latach I wojny światowej w ekspresjonistycznym stylu pełnym chaosu z dominującymi odcieniami czerwieni. Dzieło ukazuje szalony rytm miejskiego życia w niemal apokaliptycznym wymiarze.

George Grosz, Metropolis, 1916-1917, olej na płótnie, Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt
George Grosz, Metropolis, 1916-1917, olej na płótnie

Młody rycerz na tle pejzażu Vittore Carpaccio to dzieło innej epoki. Olejny obraz zwany również Portretem rycerza powstał w 1510 roku. Autor wypełnił renesansowe płótno licznymi szczegółami, które można uznać za symboliczne. Jedna z teorii głosi, że jest to pamiątkowy portret rycerza, który zginął w bitwie, co symbolizuje złapana na niebie przez jastrzębia czapla i postawa samej postaci. Tożsamość rycerza do dziś jest przedmiotem dyskusji.

Vittore Carpaccio, Młody rycerz na tle krajobrazu, 1510, olej na płótnie
Vittore Carpaccio, Młody rycerz na tle krajobrazu, 1510, olej na płótnie

Quappi w różowym swetrze to obraz pędzla Maxa Beckmanna, na którym artysta sportretował soją żonę Matyldę von Kaulbach. Malarz podkreślił na nim piękne rysy młodej małżonki i stworzył prototyp nowoczesnej, pewnej siebie kobiety. Beckmann rozpoczął malowanie obrazu w 1932 roku, jednak w 1934 poprawił uśmiech Matyldy i nadał postaci rysy osoby zafrasowanej. Symbolicznie odzwierciadlało to obawy pary związane z dojściem nazistów do władzy w Niemczech.

Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt, Max Beckmann, Quappi w różowym swetrze, 1932-1934, olej na płótnie
Max Beckmann, Quappi w różowym swetrze, 1932-1934, olej na płótnie

4. Moje osobiste typy

W madryckim Muzeum Thyssen-Bornemisza moją uwagę przykuły dzieła Richarda Estesa. Ten amerykański artysta znany jest z fotorealistycznych obrazów. Fotorealizm bierze sobie za cel możliwie jak najbardziej realistyczne odwzorowanie przedmiotu, co jest raczej domeną fotografii. To fotografie były też przeważnie medium wejściowym.

Richard Estes, Nedick's, 1970, olej na płótnie, fotorealizm
Richard Estes, Nedick’s, 1970, olej na płótnie

Obrazy Richarda Estasa prezentują nieożywione miejskie krajobrazy, przepełnione odblaskami i refleksami. Ludzie, jeśli pojawiają się, stanowią jedynie tło. Tematami twórczości malarza były wystawy sklepowe i elementy miejskiej tkanki. Opierając się na zdjęciach, czyścił je ze śmieci lub śniegu, aby te elementy nie umniejszały budynkom. Oddawał więc nieco wyidealizowaną a równocześnie nieprzekłamaną rzeczywistość.

Richard Estes, Budki telefoniczne, 1968, olej na płótnie, fotorealizm
Richard Estes, Budki telefoniczne, 1967, olej na płótnie

5. Bilety do Muzeum Thyssen-Bornemisza w Madrycie

W chwili pisania tego tekstu bilet normalny kosztuje 13 euro a zniżkowy dla gości powyżej 65 roku życia, emerytów i studentów – 9 euro. Odwiedzający, którzy nie ukończyli 18 roku życia wchodzą za darmo. Za wstęp z audio-przewodnikiem dopłacić trzeba 5 euro do ceny biletu.

Paul Delvaux, Wiadukt, 1963, olej na płótnie
Paul Delvaux, Wiadukt, 1963, olej na płótnie

Bilet można kupić za pośrednictwem oficjalnej strony muzeum lub w kasie na miejscu. Można też skorzystać z wycieczki w przewodnikiem w języku angielskim. Jedną z opcji jest jej zarezerwowanie online za pośrednictwem serwisu GetYourGuide.

Madryt Muzeum Thyssen-Bornemisza, portrety Indian Ameryki Północnej
Madryt Muzeum Thyssen-Bornemisza, portrety Indian Ameryki Północnej

6. Kiedy najlepiej odwiedzić madryckie muzeum

Wystawy stałe czynne są w poniedziałki między 12:00 a 16:00 natomiast w pozostałe dni, w tym w niedziele – od 10:00 do 19:00. W chwili pisania tego tekstu (listopad 2022) wstęp w poniedziałek był darmowy. Sami skorzystaliśmy z tej możliwości w trakcie naszej wizyty w Madrycie. W przeciwieństwie do darmowego wstępu do Muzeum Prado, w Thyssen nie było tłumów, można było normalnie pozwiedzać wystawy stałe i czasu było wystarczająco. Natomiast warto rozważyć zakup biletu, jeśli ktoś chce zobaczyć wystawy czasowe, nie pasuje mu poniedziałek lub chce mieć więcej czasu niż cztery godziny.

Jackson Pollock, Bez tytułu, 1945, pastel, emalia i sgraffito na papierze
Jackson Pollock, Bez tytułu, 1945, pastel, emalia i sgraffito na papierze

Godziny zwiedzania wystaw czasowych są podobne, ale niektóre z nich mogą być nieczynne w poniedziałek a także wydłużone lub skrócone w pozostałe dni. Radzimy więc sprawdzić za każdym razem godziny otwarcia na stronie muzeum. Tym bardziej jeśli celujecie w konkretną wystawę.

Marc Chagall, Desnudo, 1913, gwasz na papierze
Marc Chagall, Desnudo, 1913, gwasz na papierze

7. Jak dojechać do muzeum

Muzeum Thyssen-Bornemisza znajduje się w Madrycie przy Paseo del Prado 8. Dotrzeć do niego można linią metra nr 2. Wysiąść trzeba na przystanku Banco de España z którego czeka nas około pięciominutowy spacer. Iść trzeba ulicą Paseo del Prado kierując się w stronę Fontanny Neptuna.

Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt, Ralston Crawford, Nadmorska autorstrada, 1939, olej na płótnie
Ralston Crawford, Nadmorska autorstrada, 1939, olej na płótnie

Dojechać do Thyessen można również wieloma liniami autobusowymi. Najlepiej takimi, które zatrzymują się na Plaza Cánovas del Castillo, którego charakterystycznym punktem jest wspomniana Fontanna Neptuna. Do wyboru mamy więc m.in. linie: 10, 14, 27, 34, 37 oraz 45. Wysiąść można również na Plaza de Cibeles, z którego będziemy mieli około pięć minut spaceru. Zatrzymują się na nim m.in. autobusy linii: 1, 2, 9, 15, 20, 51, 52, 74 i 146.

Madryt Muzeum Thyssen-Bornemisza, minimalistyczny pejzaż
Madryt Muzeum Thyssen-Bornemisza, minimalistyczny pejzaż
Madryt Muzeum Thyssen-Bornemisza
Madryt Muzeum Thyssen-Bornemisza
Christian Schad, Maria y Annunziata "del puerto", 1923, olej na płótnie
Christian Schad, Maria y Annunziata „del puerto”, 1923, olej na płótnie
Claude Joseph Vernet, Scena śródziemnomorska z rybakami i łodziami , 1753, olej na płótnie
Claude Joseph Vernet, Scena śródziemnomorska z rybakami i łodziami , 1753, olej na płótnie
Roberto Bernardi, Króliczek w rogu, 2019, olej na płótnie, Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt
Roberto Bernardi, Króliczek w rogu, 2019, olej na płótnie
Linki i źródła: