Wakacje na Maderze w pigułce

Wakacje na Maderze w pigułce

Wakacje na Maderze w pigułce to wstęp do planowanego przez nas dłuższego cyklu artykułów o tej portugalskiej wyspie. Dlaczego warto spędzić wakacje na Maderze? Czy Madera jest droga i czy jest bezpieczna? Geografia wyspy, przyroda, symbole i komunikacja. A to dopiero zajawka. Poznajcie Maderę w naszym obszernym sprawozdaniu z pobytu na wyspie wiecznej wiosny.

Wakacje na Maderze w pigułce - tradycyjny maderski dom w Santanie
Wakacje na Maderze w pigułce – tradycyjny maderski dom w Santanie

1. Wakacje na Maderze – plan cyklu artykułów (wkrótce)

Zanim przejdziecie do czytania informacji o wakacjach na Maderze w pigułce, zapraszam do zapoznania się z tematami powiązanych artykułów:

  1. Wakacje na Maderze w pigułce – wstęp, który właśnie czytacie
  2. Lotnisko i lądowanie na Maderze – nie taki diabeł straszny
  3. Jak zwiedzać Maderę i dlaczego samochodem?
  4. Czym są lewady na Maderze?
  5. Najpiękniejsze lewady na Maderze
  6. Stolica Madery Funchal w pigułce
  7. Nocleg w Funchal na Maderze
  8. Ogród botaniczny w Funchal na Maderze
  9. Kolejka linowa w Funchal na Maderze
  10. Co warto zobaczyć na Maderze
  11. Widoki ponad chmurami na Maderze
  12. Laurowy las Fanal na Maderze
  13. Pico Ruivo – najwyższy szczyt Madery
  14. Pico Arieiro – najpopularniejszy szczyt Madery
  15. Tradycyjne kolorowe domki na Maderze
  16. Jedzenie i picie na Maderze
  17. Zachód Madery i widok na Ocean Atlantycki
  18. Wschodnia Madera – punkty widokowe
  19. Atrakcyjne noclegi na Maderze
  20. Wakacje na Maderze – dlaczego warto? Podsumowanie
Punkt widokowy na Maderze z widokiem na klify, Funchal i ocean
Na Maderze znajdziecie olbrzymią liczbę punktów widokowych z niezapomnianymi widokami

2. Madera – portugalska wyspa na Oceanie Atlantyckim

Madera jest portugalską wyspą leżącą na Oceanie Atlantyckim. Ma powierzchnię 740,7 km2. Obok niej, w skład archipelagu Madery wchodzą jeszcze wyspa Porto Santo o powierzchni 42,17 km2 oraz Wyspy Desertas – niewielki archipelag, położony na południowy wschód od Madery. W skład archipelagu Ilhas Desertas wchodzą trzy niezamieszkane pustynne wyspy o łącznej powierzchni 14,21 km2. W tym artykule, podobnie jak w całym cyklu, skupimy się jednak na Maderze.

Skaliste wyspy na horyzoncie widziane z Madery
Madera to największa wyspa archipelagu w skład którego wchodzi jeszcze wyspa Porto Santo i trzy wyspy Ilhas Desertas

Jeśli zastanawiacie się, czy Madera leży w Europie czy w Afryce, to pod względem geologicznym – w Afryce. Podobnie jak Wyspy Kanaryjskie, Madera położona jest na afrykańskiej płycie tektonicznej. Ponieważ jednak kulturowo, gospodarczo i politycznie jest europejska, również i my w naszym blogu postanowiliśmy zaliczyć ją do kategorii Europa.

Wakacje na Maderze w pigułce - kobierce z kwiatów w Funchal w dniu święta Bożego Ciała
Wakacje na Maderze w pigułce – kobierce z kwiatów w Funchal w dniu święta Bożego Ciała

Archipelag Madery to pod względem administracyjnym Autonomiczny Region Madery. Pomimo tego, że jest to region autonomiczny, posiadający własny rząd, odmienną geografię, gospodarkę i sytuację społeczno-kulturową, Madera wciąż stanowi część Portugalii. Dlatego należy oczywiście do Unii Europejskiej. Liczba ludności została oszacowana w 2021 roku na nieco ponad 251 tysięcy osób. Stolicą jest Funchal – miasto liczące niecałe 106 tysięcy mieszkańców.

Ludzie na deptaku w stolicy Madery -Funchal
Stolica Madery – Funchal

3. Geografia i położenie Madery

Madera wchodzi w skład Makaronezji. Jest to zbiorcze określenie wysp pochodzenia wulkanicznego położonych na Atlantyku wzdłuż wybrzeży Europy i Afryki. Nazwa pochodzi z języka greckiego i oznacza wyspy szczęśliwe. Obok Madery i jej archipelagu, do Wysp Szczęśliwych zalicza się Wyspy Kanaryjskie, Wyspy Zielonego Przylądka, Azory i Wyspy Selvagens.

Skaliste wybrzeże Madery
Madera to wchodząca w skład Makaronezji wyspa pochodzenia wulkanicznego

Madera położona jest około 570 km od wybrzeży Afryki, 370 km na północ od Gran Canarii i około 770 km na południowy-wschód od wyspy Santa Maria, wchodzącej w skład Azorów. Od stolicy Portugalii – Lizbony, Maderę dzieli 850 kilometrów.

Cypel i punkt widokowy na zachodzie Madery, widok na Ocean Atlantycki
Madera – gdzieś w tamtą stronę w odległości około 570 kilometrów znajduje się wybrzeże Afryki

Madera jest szczytem wulkanu, który wznosi się na około 6 kilometrów od dna Atlantyku. Uformował się on między 5 milionami a 700 tysiącami lat temu. Co ciekawe, ostatnie erupcje wulkaniczne na Maderze miały miejsce zalewnie 6,5 tysiąca lat temu. Obecne rzeźba wyspy jest wynikiem dawnych erupcji, w tym tych ostatnich, oraz postępującej erozji. W następstwie historii geologicznej Madera jest wyspą górzystą, o niewielkiej powierzchni obszarów nizinnych, skupionych głównie w pobliżu wybrzeża. Najwyższy szczyt Madery – Pico Ruivo, wznosi się na wysokość 1862 m n.p.m. W środkowo-zachodniej części wyspy znajduje się natomiast płaskowyż Paul de Serra o średniej wysokości 1500 metrów, z którego zasilana jest znaczna ilość rzek na Maderze.

Elektrownie wiatrowe na Maderze
Madera – płaskowyż Paul de Serra

Madera ma około 57 km długości i około 22 km szerokości w najszerszym miejscu. Linia brzegowa nie jest szczególnie rozwinięta i ma około 150 kilometrów długości. Na wybrzeżach możemy spotkać zarówno łagodne kamienne lub piaszczyste plaże, jak i strome klify. Wyspa posiada sieć górskich rzek. Ze względu na duże zróżnicowanie terenu, połączone z dobrym nawodnieniem, w obrębie wyspy występuje zróżnicowana szata roślinna.

Las Fanal na Maderze we mgle
Magiczny las Fanal na Maderze

4. Symbole Madery

4.1. Flaga i herb Madery

Symbolami administracyjnymi Madery są flaga i herb. Flaga składa się z trzech pionowych pasów, z których dwa skrajne są niebieskie a środkowy żółty. Kolor niebieski symbolizuje morze, a żółty ląd. Pośrodku żółtego pasa umieszczony jest krzyż Zakonu Rycerzy Chrystusa. Upamiętniać ma on księcia Henryka Żeglarza, uważanego za twórcę portugalskiego imperium kolonialnego a także wielkiego mistrza tego zakonu.

Flaga Madery, źródło: Wikipedia
Flaga Madery, zródło: WIkipedia

Herb Madery jest odwzorowaniem flagi. Nad tarczą herbu znajduje się złota sfera armilarna, czyli instrument nawigacyjny będący modelem sfery niebieskiej. Tarcza trzymana jest przez dwie sympatyczne szare foki. Umieszczona pod herbem wstęga głosi w języku portugalskim dewizę „Wyspy piękne i wolne”.

Herb Madery, źródło: Wikipedia
Herb Madery, źródło: Wikipedia

4.2. Przyrodnicze symbole Madery

Ze względu na odizolowanie i oddalenie wyspy od kontynentów i od innych wysp, na Maderze występuje kilka endemicznych gatunków roślin i zwierząt. Niegdyś prawie cała Madera pokryta była subtropikalnym lasem deszczowym. Niestety pierwotni osadnicy oczyścili znaczną część wyspy pod uprawę. Niemniej na północy Madery, głównie w dolinach, wciąż rosną rodzime drzewa. Te lasy laurowe, które istnieją na Maderze od 1,8 miliona lat, zwane po portugalsku Floresta Laurissilva da Madeira, wpisane zostały w 1999 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Wiecznie zielony las subtropikalny na Maderze
Miejscami Madera bywa bajecznie zielona m.in. dzięki subtropikalnym lasom

Za symbol Madery należący do królestwa roślin uważa się również strelicję królewską. Kwiat ten pochodzi co prawda z południowej Afryki, jednak obecnie kojarzony jest głównie z Maderą. Strelicja królewska zawdzięcza swoje piękno oryginalnej budowie i kwiatowi w kontrastujących kolorach. Intensywnej pomarańczowej barwie okrywy kwiatowej towarzyszą bowiem ciemnoniebieskie słupki. Strelicja królewska, kolorystycznie podobna do rajskich ptaków, jest rośliną ozdobną.

Kwiat strelicji królewskiej
Strelicja królewska to jeden z symboli Madery

Wśród endemicznych gatunków zwierząt na Maderze, w pierwszej kolejności rzucą się Wam w oczy maderskie jaszczurki ścienne. Te wszędobylskie gady są powszechne na portugalskiej wyspie niczym gołębie na rynku w Krakowie. No może trochę przesadzam, ale prawda jest tak, że można je spotkać nawet w centrach miast. Potrafią biegać między nogami, ale nie bójcie się – są bardzo zwinne i ryzyko nadepnięcia jest minimalne. Jeśli gdzieś oprzecie rękę o jakiś murek, nie zdziwcie się, jeśli towarzyskie zwierzątko odważy się przejść Wam po dłoni.

Maderska jaszczurka ścienna
Maderska jaszczurka ścienna

Gatunkami endemicznymi wśród ptaków Madery są gołąb maderski i zniczek maderski. Gołąb jaki jest każdy widzi. Ten maderski to podobno płochliwy ptak. Nie tak jak te, które usiłują się zagnieździć na moim balkonie 😉 Zniczki maderskie natomiast to niewielkie ptaki, przypominające sylwetką sympatyczną latającą kulkę. Ich cechą charakterystyczną jest pomarańczowy lub żółty czub na główce. Niestety nie udało mi się upolować żadnego na zdjęciu. Aby osłodzić to rozczarowanie przedstawiam poniżej na zdjęciu innego towarzyskiego ptaszka.

Ptak na Maderze
Niestety nie jest to zniczek maderski, ale też ładny

4.3. Dzieła ludzkich rąk

Istnieje jeszcze jeden symbol Madery, który jest wytworem ludzkich rąk. Pokazuje on w jak niezwykły sposób człowiek potrafił współistnieć z otaczającą go naturą i korzystać z niej dla zaspokojenia swoich potrzeb. Chodzi mi o lewady. Lewada to rodzaj kanału irygacyjnego, charakterystyczny dla Madery. Budowane na tej wyspie od XVI wieku służyły nawadnianiu upraw. Pomagały transportować wodę z północy na południe Madery. Wzdłuż kanałów budowano ścieżki, które stały się szlakami trekingowymi i obecnie są jedną z największych atrakcji turystycznych wyspy.

Lewada na Maderze biegnąca po kamiennym moście
Lewady na Maderze biegną także po mostach i w tunelach

5. Kto i kiedy odkrył Maderę

Chociaż o iddylincznych wyspach na Atlantyku mówił już Plutarch, a badania archeologiczne wskazują, że wyspy archipelagu mogły być odwiedzane jeszcze przez Wikingów w X wieku, to w kontekście odkrycia Madery mówi się raczej o wieku XV-tym. Madera była już wspominana we wcześniejszych średniowiecznych rękopisach, ale to około 1420 lub 1425 roku pierwsi osadnicy portugalscy zaczęli kolonizować wyspę.

Wakacje na Maderze w pigułce - Pałac Świętego Wawrzyńca w Funchal
Wakacje na Maderze w pigułce – Pałac Świętego Wawrzyńca w Funchal

Pierwszymi osadnikami byli kapitanowie Joao Goncalves Zarco, Tristao Vaz Teixeira i Bartolomeu Perestrello, którzy dowodzili wyprawą aby przejąć w posiadanie Portugalii wyspę Porto Santo. Po zaobserwowaniu Madery, osiedlili się na niej wraz z rodzinami. Dołączyła do nich niewielka grupa szlachty, rycerze oraz poszukujący nowego początku portugalscy rybacy i chłopi. Część pierwszych osadników stanowili również więźniowie. Wraz z osadnictwem rozpoczął się proces karczowania pierwotnych lasów, a w kolejnych stuleciach – budowy sieci lewad.

Wakacje na Maderze w pigułce - Kościół Matki Bożej z Góry w Funchal
Wakacje na Maderze w pigułce – Kościół Matki Bożej z Góry w Funchal

6. Madera czy Islandia – co lepsze na wakacje?

Gdybyście mieli wybrać czy spędzić wakacje na Maderze czy na Islandii, to co byście wybrali? Pytanie to może wydać się w pierwszej chwili dziwne. Ja wolałbym nie musieć wybierać i spędzić co najmniej po kilka tygodni na każdej z tych wysp. Są one wszak zupełnie inne. Klimatycznie, przyrodniczo i kulturowo. Niestety nasz planowany wyjazd na Islandię w 2020 roku został nam pokrzyżowany przez pandemię koronawirusa i jeszcze nie mieliśmy kiedy zaplanować go ponownie. Dlatego nie mogłem się o tym przekonać osobiście. Jednak na Maderze widzieliśmy miejsca, które mógłbym pomylić z Islandią – taką jak sobie ją wyobrażam.

Wybrzeże oceanu na Maderze przy pochmurnej pogodzie
Przy odpowiedniej pogodzie i stalowym niebie na Maderze można poczuć się jak na znacznie dalszej północy

Podobnie jak na Islandii, na Maderze zobaczycie skaliste dziewicze wybrzeża, wynurzające się z oceanu ostańce skalne, półpustynne księżycowe krajobrazy, wulkaniczne plaże, czarny piasek, wodospady. Oraz mnóstwo zieleni, chociaż ta maderska będzie bardziej bujna. Niestety na Maderze nie znajdziecie lodowców, ale cóż – wszystkiego mieć nie można.

Ostańce skalne na Maderze
Można się pomylić – to nie Islandia, to Madera

Plusem Madery na pewno będzie pogoda, która sprawia, że wyspę tę można odwiedzać przez cały rok. Zimą co prawda nie doświadczycie zjawiska zorzy polarnej, ale unikniecie również polarnej nocy. Na Maderze nawet w najkrótszy grudniowy dzień zaznacie około 10 godziny światła dziennego, gdzie np. w Katowicach jest to 8 godzin a na Islandii co najwyżej 4 godziny.

Czarny piasek na Maderze
Jak to na wyspie wulkanicznej i na Maderze znajdziecie plaże z czarnym piaskiem

7. Pogoda na Maderze o każdej porze roku

Postarajmy się rozwinąć odpowiedź na pytanie, kiedy jechać na Maderę? Zastanawialiście się kiedyś, dlaczego klimat na Maderze określany jest mianem wiecznej wiosny? Ponieważ właśnie taki jest. Na Maderze przez cały rok mamy do czynienia z pogodą wiosenno-letnią. Równocześnie, ze względu na zróżnicowane ukształtowanie terenu, na wyspie wykształciło się wiele różnorodnych bioklimatów.

Widok na Ocean Atlantycki na zachodnim wybrzeżu Madery
Zachodnie wybrzeże Madery przywitało nas piękną słoneczną pogodą, chociaż z zachodu nadchodziły już chmury

Średnia roczna temperatura w Funchal wynosi 19,6 stopni Celsjusza. Różnie rozkłada się ona w ciągu roku, ale różnice te są nieznaczne. Średnia temperatura w najchłodniejszym lutym to 16,6 stopni a w najcieplejszym sierpniu – 23,2 stopnie. Rekordowo wysoka temperatura zanotowana w Funchal to 38,5 w sierpniu a rekordowo niska to 7,4 stopni Celsjusza w lutym. Najmniej dni z opadami jest od czerwca do sierpnia. W tych miesiącach liczba dni z deszczem to średnio 1-3 dni, a sam opad jest niewielki. Najmniej korzystnie pod tym względem wypadają styczeń i grudzień, w których dni z opadami doświadczymy średnio 12-13.

Plaża na Maderze
Pogoda na Maderze jest dobra również aby wybrać się na plażę

Pamiętajmy, że powyższe dane podane są dla Funchal. Mogą występować pewne różnice w innych częściach wyspy. Ze względu na zróżnicowane nasłonecznienie, nieco cieplej będzie na południu Madery niż na jej północy. W rejonach górskich można spodziewać się niższych temperatur niż na nizinach i mniejszej wilgotności powietrza. Jednak ze względu na niski pułap chmur, wybierając się w góry będziemy narażeni na bardzo wysoki indeks UV. Ochrona głowy, skóry i oczu wskazana. Z kolei w lasach, wśród bujnej roślinności, można spodziewać się większej wilgotności. Będąc na umiarkowanej wysokości nie zdziwcie się jak nagle wejdziecie w chmurę i zrobi się znacznie chłodniej i wilgotniej. Jak to na wyspach bywa, na Maderze lubi powiać wiatr. Zalecam więc kurtkę przeciwdeszczową dobrze chroniącą przed wiatrem.

Widok ponad chmurami na Maderze
W górach Madery bywa ciepło i słonecznie, trzeba wówczas zadbać o ochronę głowy, oczu i skóry przed promieniami UV

W trakcie naszego pobytu na Maderze w pierwszej połowie czerwca 2022 roku doświadczyliśmy najwyższej temperatury w okolicach 28 stopni Celsjusza. Bardzo niewiele deszczu, głównie przelotnego. Na czubku Pico Ruivo – najwyższego szczytu Madery, mogliśmy siedzieć w krótkich rękawkach. Ale już w trakcie wycieczki na niewiele niższy Pico Arieiro następnego dnia, szczyt spowiły chmury, rozpoczęła się wielogodzinna mżawka, a temperatura spadła poniżej 15 stopni Celsjusza. Reasumując – o każdej porze roku spodziewajcie się ciepłej wiosny, ale bądźcie gotowi na przelotne ekstrema.

Niskie chmury na Maderze
Jeszcze przed chwilą mieliśmy słoneczne niebo i piękny widok, zdjęcie zrobione nieco poniżej szczytu Pico Arieiro

8. Wakacje na Maderze w pigułce – jak dolecieć na wyspę

Madera jako autonomiczny region Portugalii należy do Unii Europejskiej. Znajduje się również w strefie Schengen. Oznacza to, że podróżując na Maderę może ominąć nas kontrola paszportowa, pod warunkiem że podróżujemy w ramach strefy Schengen. My przylatywaliśmy na Maderę z Londynu, dlatego kontrola na nie ominęła. Oczywiście wystarczył dowód osobisty. Przypominam, że korzystanie ze swobody podróżowania w ramach Unii Europejskiej nie zwalnia z konieczności posiadania dowodu tożsamości.

Widok na Maderę z okien samolotu
Madera z okien samolotu

Poza ofertą biur podróży i lotami czarterowymi, na Maderę bezpośrednio z Polski można w chwili pisania tego artykułu dolecieć jedynie linią WizzAir z Katowic i Warszawy. Korzystając z jednej z popularnych internetowych wyszukiwarek lotów można jednak znaleźć bardzo atrakcyjne połączenia przez Londyn. My na nasze wakacje na Maderze lecieliśmy z dwudniowym postojem w Londynie, w trakcie którego zaliczyliśmy kilka darmowych muzeów w stolicy Anglii. Jeśli interesowałaby Was taka opcja i szukacie taniego noclegu, polecam jeden z naszych wcześniejszych wpisów, w którym polecam tani hostel w Londynie w doskonałej lokalizacji.

Samolot na lotnisku Funchal na Maderze
Na lotnisko na Maderze lata wiele ekonomicznych linii lotniczych i lotów czarterowych

Samoloty na Maderze lądują na jedynym na wyspie lotnisku – Porcie Lotniczym Madera, a dokładniej Funchal Cristiano Ronaldo Airport. Tak, imienia tego Cristiano Ronaldo. Lądowanie na Maderze owiane jest złą sławą ze względu na popularne w internecie filmiki przedstawiające podchodzenie samolotów do pasa przy silnym wietrze bocznym. Nasze lądowanie było jednym z najspokojniejszych jakiego doświadczyłem w życiu. Więcej na temat lotniska i lądowania znajdziecie w oddzielnym wpisie.

Popiersie Cristiano Ronaldo CR7 na lotnisku Funchal na Maderze
Gustowne popiersie Cristiano Ronaldo na lotnisku jego imienia na Maderze

9. Jak dojechać z lotniska do Funchal

Jeśli nie wynajmujemy samochodu na lotnisku, musimy zorganizować sobie inny środek transportu do docelowego punktu na wyspie. Lotnisko na Maderze położone jest w Santa Cruz. Większość przylatujących na portugalską wyspę udaje się do odległego drogą o niecałe 20 kilometrów Funchal. Ale oczywiście można udać się również w innym kierunku, przykładowo do Machico lub jeszcze dalej na północ wyspy – do Santany.

Jeśli zdecydujecie się na wynajem samochodu, wiele wypożyczalni znajduje się na poziomie 0 lotniska w hali przylotów. Więcej o poruszaniu się samochodem na Maderze napiszę w oddzielnym wpisie. Jeśli wynajmujecie samochód za granicą po raz pierwszy polecam wpis Wypożyczenie samochodu dla początkujących.

Wakacje na Maderze w pigułce - poziom 0 lotniska w Funchal
Wakacje na Maderze w pigułce – poziom 0 lotniska w Funchal

Jeśli nie wynajmujemy samochodu i nie liczymy się z pieniędzmi, to najwygodniejszym rozwiązaniem jest taksówka, którą złapiemy bez problemu na postoju przed halą przylotów. Bardziej opłacalne będzie jednak skorzystanie z autobusu. Dedykowany autobus transferowy odjeżdża sprzed hali odlotów i jedzie do Funchal kończąc kurs w okolicach plaży Formosa. Kurs w jedną stronę kosztuje 5 euro, a kupując od razu bilet powrotny zapłacimy 8 euro. Bilety można kupić u kierowcy. Jeśli chcecie udać się w inne miejsce niż Funchal, możecie wybrać również jeden z autobusów rejsowych. Więcej informacji o komunikacji autobusowej znajdziecie m.in. na tej stronie.

Wakacje na Maderze w pigułce - przystanek autobusowy w Funchal
Wakacje na Maderze w pigułce – przystanek autobusowy w Funchal

10. Nocleg w Funchal na Maderze

Przez cały okres naszego pobytu na Maderze nocowaliśmy w Funchal w Casa Maria. Jest to prywatna kwatera, która przewidziana jest dla 2-3 osób. Największą zaletą tego noclegu jest doskonała lokalizacja. Casa Maria położona jest przy Travessa das Torres, w okolicy o historycznym charakterze, pełnej knajpek i restauracji. Bardzo blisko było z niej do brzegu oceanu, parkingu oraz stacji kolejki linowej.

Wakacje na Maderze w pigułce - budynek z szyldem Old Town Bar w Funchal
Wakacje na Maderze w pigułce – w tym budynku z szyldem Old Town Bar w Funchal znajdował się nasz nocleg – Casa Maria

W Casa Maria dostępna jest jedna sypialnia z dwuosobowym łóżkiem, jedna łazienka z prysznicem oraz wspólny salon z aneksem kuchennym i rozkładaną kanapą na której mogła spać trzecia osoba. Apartament wyposażony był w jedną przenośną klimatyzację w salonie. Na warunki klimatyczne Madery jest to zupełnie wystarczające. Wadą jest to, że w Casa Maria nie ma okien bezpośrednio na ulicę, a jedynie świetliki w spadzistym dachu. Nie przeszkadzało nam to, gdyż miała to być tylko baza noclegowa, zapewniały one wystarczająco światła za dnia, a do tego ustrzegło nas to przed hałasem z pełnych knajp uliczek. Trzeba było tylko uważać, gdyż tymi świetlikami łatwo było przytrzasnąć sobie palec.

Aneks kuchenny w apartamencie w Funchal na Maderze
Aneks kuchenny w Casa Maria – skromnie, ale za to tanio i w świetlej lokalizacji

Funchal pełne jest różnych miejsc noclegowych. Najłatwiej znaleźć je tak jak robimy to najczęściej my, czyli za pośrednictwem serwisu Booking.com. Mam jednak dobrą radę. Najlepiej robić to z wyprzedzeniem. Ze względu na zmiany rozkładów lotów i powiązanie wyjazdu na Maderę z wizytą w Londynie, zwlekaliśmy z rezerwacją. W ostatnich tygodniach przed planowanym terminem wyjazdu nie tylko kurczyła się dostępna baza hotelowe, ale ceny potrafiły z tygodnia na tydzień podskoczyć o 20%. Nie warto zwlekać.



Booking.com

11. Wakacje na Maderze w pigułce – komunikacja publiczna

Po Maderze najłatwiej przemieszczać się wynajętym samochodem. Sieć drogowa na portugalskiej wyspie jest dosyć nowoczesna. Występują zarówno drogi szybkiego ruchu, drogi lokalne, jak i kręte górskie szosy. Ruch jest prawostronny, a mieszkańcy i turyści jeżdżą w większości zgodnie z przepisami i spokojnie. Na pewno jeżdżenie samochodem po Maderze jest dużo spokojniejsze niż przykładowo na Sycyli czy Sardynii. Wypożyczalni jest sporo, ale dobrze rezerwować samochód z dużym wyprzedzeniem. Zarówno ze względu na rosnące ceny jak i dostępność. Podróżowaniu samochodem po Maderze poświęcę osobny wpis.

Biały Fiat Panda
Fiat Panda to bardzo popularny ekonomiczny model do wynajmu na Maderze

Na Maderze nie ma kolei, jest jednak dosyć dobrze rozwinięty transport autobusowy. Działa tutaj kilka firm docierających do najciekawszych miejsc na wyspie. Pomimo tego, że wszystkie firmy mają przystanki w Funchal, to obsługują różne rejony Madery. Bilet można kupić bezpośrednio u kierowcy, ewentualnie w kiosku przy Avenida do Mar w Funchal. Ceny są zróżnicowane w zależności od linii i długości trasy – zaczynają się od około 1,30 i kończą na około 6,00 euro. Niestety nie możemy się z Wami podzielić wrażeniami ze zwiedzania wyspy autobusami, ponieważ za wyjątkiem transferu z i na lotnisko, nie korzystaliśmy z nich.

Więcej szczegółów odnośnie tras i cen biletów znajdziecie na stronach poszczególnych przewoźników. Przedsiębiorstwami autobusowymi na Maderze i obsługiwanymi przez nie rejonami są:

  • Horarios do Funchal – głównie okolice Funchal i południe Madery
  • Rodoeste – Funchal i zachodnia Madera, trasy wiodą głównie wzdłuż wybrzeża, od Funchal aż do Arco de Sao Jorge na północy
  • SAM – Funchal i wschodnia Madera w tym lotnisko
  • Empresa dos Autocarros do Caniço – głównie okolice Funchal i Madera południowo-wschodnia
Wakacje na Maderze w pigułce - autobus na ulicy w Funchal
Wakacje na Maderze w pigułce – autobus na ulicy w Funchal

Alternatywą dla autobusów są taksówki, którymi można zwiedzić całą wyspę. Więcej dowiecie się na tej stronie. W chwili pisania tego tekstu jest dostępna jedynie w języku portugalskim więc polecam włączenie translatora w przeglądarce.

Wakacje na Maderze w pigułce - taksówki w Funchal
Wakacje na Maderze w pigułce – taksówki w Funchal

12. Wycieczki zorganizowane na Maderze

Madera jest pełna atrakcji. Osoby, które nie mają czasu lub ochoty same organizować sobie zwiedzania Madery, mogą korzystać z bogatej oferty wycieczek zorganizowanych. Na portugalskiej wyspie działa bardzo wiele firm, które pomogą w przeżyciu fantastycznej przygody.

Jedną z najpopularniejszych atrakcji, z których można skorzystać przykładowo w Funchal są rejsy morskie połączone z obserwowaniem wielorybów oraz delfinów. Doświadczyłem spotkania tych sympatycznych ssaków w trakcie rejsów i jest to niezapomniane przeżycie. Polecam każdemu!

Wakacje na Maderze w pigułce - nabrzeże w Funchal z przystanią jachtową
Wakacje na Maderze w pigułce – z nabrzeża w Funchal można wypłynąć w rejs z obserwacją delfinów lub wielorybów

Jeśli jednak nie interesują Was rejsy, można skorzystać z wielu innych zorganizowanych wycieczek. Od wycieczek kulinarnych po Funchal po zaawansowany kanioning. Wiele atrakcji można znaleźć za pomocą serwisu GetYourGuide, z którego często z Anetą sami korzystamy. Znaleźć na nim można również bilety wstępu do różnych atrakcji w okazyjnych cenach. Rezerwując z wyprzedzeniem wycieczkę online można też uzyskać korzystniejszą cenę niż w biurze turystycznym na miejscu. Warto wcześniej porównać.

13. Jaka jest waluta i jak płacić na Maderze?

Madera jako część Portugalii należy do Unii Europejskiej. Jak to w Portugalii, obowiązującą na Maderze walutą jest euro. W większości miejsc nie mieliśmy problemu z płaceniem kartą. Radzimy jednak przygotować się na sytuację, że konieczne będzie posiadanie gotówki do płatności w automatach na niektórych parkingach. Konieczność zapłacenia gotówką przytrafiła nam się również w jednej z restauracji w centrum Funchal. No i radzimy dysponować drobnymi gdybyście trafili na płatną toaletę.

Pałasz czarny w sklepie Pingo Doce w Funchal
Pałasz czarny w sklepie Pingo Doce w Funchal, ceny oczywiście w euro

14. Czy na Maderze jest drogo?

Ceny na Maderze są umiarkowane. Jak na tak popularną wśród turystów lokalizację powiedziałbym, że nawet bardzo przyzwoite. Trzeba jednak pamiętać, że Portugalia jest krajem wysoko rozwiniętym więc nie należy spodziewać się cen jak np. w Ukrainie. Turystyka jest ważną gałęzią gospodarki Madery, a miejscowi w większości przypadków nie naciągają turystów. Od reguły tej są jednak wyjątki. W Funchal znajduje się Mercado dos Lavradores. Jest to targ w zabytkowym budynku, gdzie można kupić między innymi wiele gatunków owoców. Ceny są wygórowane, a sprzedawcy skuteczni. Niektóre gatunki bananów potrafią osiągnąć cenę 9 euro za kilogram, a próbując kupić jedną sztukę na smak, można skończyć z kilkoma sztukami z każdego gatunku 😉

Kolorowe owoce na targu na Maderze
Kolorowo i apetyczne, ale uwaga – ceny w Mercado dos Lavradores bywają wygórowane

Jeśli chodzi o konkretne ceny, to obiad w restauracji w trakcie naszej wizyty kosztował od około 10 euro wzwyż za osobę. Ceny benzyny na całej wyspie były bardzo zbliżone. W trakcie naszego pobytu w czerwcu 2022 roku wahały się i oscylowały w okolicach 1,80 euro za litr. W chwili kiedy czytacie ten tekst mogą być już zupełnie inne w zależności od sytuacji na świecie. Zakupy spożywcze robiliśmy głównie w popularnej na Maderze sieci Pingo Doce. Ceny były w zależności od produktu o około 10-20% wyższe niż Polsce. I najważniejsze – cena magnesu na lodówkę na Maderze. Za przyzwoitej jakości magnes zapłacimy od 2,50 do 3,50 euro. Oczywiście są różne zniżki za większe zakupy.

Wakacje na Maderze w pigułce - obiad w restauracji
Wakacje na Maderze w pigułce – ceny w restauracjach na portugalskiej wyspie są całkiem przystępne

15. Co robić na Maderze?

Madera zapewnia bardzo wiele możliwości spędzenia wolnego czasu. Każdy znajdzie tutaj coś dla siebie. Przede wszystkim wyspa oferuje rewelacyjne warunki do pieszych wędrówek. Znajdujące się na wyspie szlaki spacerowe i trekingowe wzdłuż lewad charakteryzują się różnym stopniem trudności. Znajdzie się coś zarówno dla rodzin z dziećmi i osób starszych jak i miłośników bardzo wymagających intensywnych wędrówek. Miłośnicy gór mogą natomiast wejść na któryś ze szczytów i wędrować szlakami pomiędzy nimi. Jeśli ktoś ma dobrą kondycję może podjąć wyzwanie przemieszczania się po górzystej wyspie rowerem.

Lewada w cieniu drzew na Maderze
Jeden spośród licznych na Maderze szlaków wzdłuż lewad

Madera jest pełna pięknej przyrody. Odnajdą się tutaj miłośnicy i fauny i flory. Portugalska wyspa cieszy się dużą popularnością wśród miłośników ptaków, gdyż jest ich tutaj mnóstwo – w tym gatunków endemicznych. Na wypatrywanie ptaków najlepiej wybrać się z dobrym aparatem fotograficznym, gdyż przy okazji pierwotne lasy, maderskie góry i wybrzeże Oceanu Atlantyckiego zapewnią niezapomniane widoki. A skoro już mowa o Atlantyku, to portugalska wyspa jest często odwiedzana przez miłośników żeglarstwa.

Wakacje na Maderze w pigułce - jachty w marinie w Funchal
Wakacje na Maderze w pigułce – jachty w marinie w Funchal

Madera nie jest może wyspą typowo imprezową, ale również tutaj można znaleźć kluby gdzie można potańczyć, chociaż być może nie aż tyle, ile na niektórych hiszpańskich wyspach. Na pewno Madera będzie jednak mekką dla miłośników dobrego jedzenia i picia. Jedną ze specjalności maderskiej kuchni jest pałasz czarny, najczęściej smażony z bananami. Madera słynie z lokalnego wina, a różnych rodzajów drinków również nie zabraknie.

Deptak w Funchal na Maderze nocą
W Funchal w nocy życie również się toczy chociaż jego intensywność zależy od dnia tygodnia i pory roku

16. Wakacje na Maderze w pigułce – jak się porozumieć

Językiem urzędowym Madery jest portugalski. Nigdzie na wyspie nie mieliśmy jednak większych problemów aby porozumieć się w języku angielskim. Zetknęliśmy się jedynie z dwoma takimi sytuacjami. Na parkingu w centrum Funchal na którym trzymaliśmy samochód miliśmy problem z porozumieniem się z jedną z osób z obsługi na dyżurce. Ale zrozumieliśmy tyle, żeby przyjść trochę później jak przyjdzie jej zmiennik. Ze zmiennikiem już dogadaliśmy się bez problemu. Drugą sytuację mieliśmy w Santanie. Właściciel jednego z tradycyjnych maderskich domków mówił tylko po portugalsku i hiszpańsku. Oprowadził nas po swojej posiadłości, a Aneta służyła za tłumaczkę z hiszpańskiego.

Napisy po portugalsku w Funchal
Językiem urzędowym na Maderze jest portugalski, ale porozumiecie się bez problemu po angielsku

17. Czy na Maderze jest bezpiecznie?

Madera jest ogólnie bardzo bezpieczna. Niemniej warto zachować zwykłą ostrożność wieczorową porą wszędzie tam gdzie jest dużo turystów i alkoholu. Samochodem po wyspie jeździ się w miarę bezpiecznie. Istnieją jednak pewne zagrożenia – np. osuwiska skalne na górskich drogach. Nocą przy słabym świetle i w trakcie mgły lepiej jeździć tam powoli, aby nie wjechać przypadkowo na leżący na drodze większy kamień. Poza tym jak wszędzie – i tutaj można trafić na kierowcę który zetnie zakręt na krętej szosie. W trakcie pieszych wycieczek wystarczy zachować zwykłą ostrożność i być przygotowanym na zmienną pogodę. Dotyczy to także zabezpieczania się przed słońcem.

Boczna uliczka w Funchal nocą
W Funchal nawet w bocznych uliczkach w nocy czuliśmy się bezpiecznie

18. Dlaczego warto spędzić wakacje na Maderze?

Madera to wyspa niezwykle przyjaznych ludzi oraz przepięknej przyrody. Najlepsze w tej wyspie jest jednak to, co zaskoczyło nas najbardziej. Ten niewielki kawałek lądu jest bardzo zróżnicowany. Zjedziecie tutaj i plaże i strome morskie klify. Z subtropikalnego deszczowego lasu można w bardzo krótkim czasie przenieść się na obszar półpustynny. Góry i księżycowe krajobrazy kontastują z granatem oceanu. Usiewającym wyspę kwiatom towarzyszy feeria kolorów. Na Maderę łatwo dolecieć z Polski, ceny na niej są umiarkowane i łatwo porozumieć się w języku angielskim. Portugalska wyspa oferuje bardzo dobrą bazę i infrastrukturę turystyczną oraz dobre drogi.

Wakacje na Maderze w pigułce - zielony las
Wakacje na Maderze w pigułce – przyroda i krajobraz na portugalskiej wyspie są niezwykle zróżnicowane

19. Wakacje na Maderze w pigułce – garść porad

19.1. Gniazda elektryczne na Maderze

Na Maderze dostępne są gniazdka elektryczne z napięciem 220V, przystosowane do wtyczek z dwoma bolcami. Innymi słowy, będą do nich pasowały polskie wtyczki.

19.2. Telefony komórkowe i roaming na Maderze

Ponieważ Madera należy do Portugalii a więc do Unii Europejskiej, z telefonu komórkowego skorzystacie tak samo jak w każdym unijnym kraju. Będzie miał zastosowanie roaming po cenach krajowych. Radzimy jednak przeczytać SMSa otrzymanego po lądowaniu na Maderze, aby sprawdzić ewentualne limity powyżej których mogą być naliczane podwyższone opłaty. Szczególnie za transmisję danych, ponieważ te opłaty potrafią być wysokie. Więcej o roamingu danych w UE na tej stronie.

19.3. Zakupy spożywcze na Maderze

Wiele osób wybierając się na wakacje, w tym z pewnością na Maderę, zakłada wynajęcie niewielkiego apartamentu i samodzielne gotowanie. Sami też lubimy podróżować budżetowo. Na Maderze popularna jest sieć sklepów Pingo Doce, w której zaopatrzycie się we wszystkie niezbędne produkty. W trakcie naszych wakacji na Maderze ceny za podobne towary kształtowały się, w zależności od produktu, o około 10-20% drożej niż w Polsce.

Wakacje na Maderze w pigułce - ryby na targu w Funchal
Wakacje na Maderze w pigułce – jeśli ktoś lubi ryby i gotowanie to na targu rybnym w Funchal można nabyć jakiś smakowity kąsek

19.4. Toalety publiczne na Maderze

Jeśli jesteście w jakiejś miejscowości na Maderze sprawdźcie czy znajduje się tam sklep Pingo Doce. Są przeważnie przy nich darmowe toalety. Jeśli zwiedzając centrum Funchal znajdziecie się w pilnej potrzebie, to na piętrze budynku Mercado dos Lavradores jest dosyć przyzwoita darmowa toaleta. Na początkowych punktach szlaków wzdłuż niektórych lewad też można znaleźć czasami toalety. Warto mieć drobne, gdyż mogą być płatne. Przeważnie 1 euro.

Przykra niespodzianka spotkała nas w trakcie wejścia na Pico Ruivo. Ogólnodostępna toaleta przy schronisku na końcowym odcinku wspinaczki nie działała. I to podobno od dawna. Nawet jeśli w schronisku znajduje się dodatkowa toaleta dla personelu, to z oczywistych względów nie chcieli się do tego przyznać. Dobrze, że większość wypitej wody wypociliśmy.

Wakacje na Maderze w pigułce - chmury napływające znad Oceanu Atlantyckiego
Wakacje na Maderze w pigułce – chmury napływające znad Oceanu Atlantyckiego
Linki: